جوان آنلاین: بخش کشاورزی، از آغاز دولت چهاردهم تاکنون عملکرد چندان مناسبی نداشته است. از افزایش ۱۰۳درصدی قیمت سیب‌زمینی در زمستان امسال گرفته تا افزایش دوبرابری قیمت برنج ایرانی و وارداتی همگی از مدیریت ضعیف این وزارتخانه و رها‌سازی بازار حکایت دارد. حال در چنین شرایطی وزیر جهاد کشاورزی به دنبال دستاورد‌سازی برای خود است و پز افزایش ۳۵درصدی صادرات محصولات کشاورزی را در سال جاری می‌دهد و می‌گوید: مثل گذشته نگذاشتیم محصولات کشاورزی در کنار جاده‌ها تلنبار و فاسد شوند. به نظر می‌رسد فعلاً برای این ادعا کمی زود است. درست است که در ماه‌های گذشته میوه کنار جاده‌ها فاسد نشد، اما در سایه بی‌تدبیری مسئولان، بازار‌های کشور‌های همسایه از میوه‌ها و محصولات کشاورزی ایرانی آباد و در مقابل سفره و سبد معیشت خانواده‌های ایرانی خالی شد.
اینکه در گذشته میوه کنار جاده‌ها تلنبار و فاسد می‌شد یا یک سال شاهد کمبود یا فراوانی سیب‌زمینی و پیاز بودیم، همگی نشان از بی‌تدبیری و ضعف مدیریتی وزرای جهاد کشاورزی و مسئولان مربوط بوده است، به عبارت دیگر وقتی این روند هرسال تکرار می‌شد، نشانه این بود که وزرا و مدیران وزارت جهاد کشاورزی به مسئولیتی که به آنها محول شده، عمل نکرده‌اند و دود همه این ناکارآمدی‌ها به چشم مردم و جامعه کشاورزی رفته است.
قصه بخش کشاورزی از آغاز دولت وفاق تاکنون، قصه پرغصه‌ای است که هم کشاورزان و هم مردم و مصرف‌کنندگان همگی متضرر شده‌اند؛ از سیب‌زمینی ۹۰هزار تومانی با ۱۰۳درصد گرانی گرفته تا افزایش قیمت سیب و پرتقالی که میوه فصل هستند و بیش از ۸۰ تا ۹۰هزار تومان عرضه می‌شوند، سبزی و صیفی که به کیلویی ۸۰هزار تومان رسید و برنجی که در سایه بی‌توجهی وزارت جهاد کشاورزی به یک‌باره به دو تا سه برابر قیمت رسید.
در مدت شش ماه گذشته بازار به قدری رها شد که صادرکنندگان با سوءاستفاده از گرانی قیمت دلار، به صورت بی‌رویه محصولات کشاورزی داخلی را روانه بازار‌های کشور‌های عربی و همسایه و سفره و سبد خانوار را خالی کردند.
آیا در شرایط موجود می‌توان عدم‌فساد میوه‌ها در کنار جاده‌ها را دستاوردی برای وزارت جهاد کشاورزی دولت وفاق دانست؟ آیا افزایش ۳۵درصدی صادرات محصولات کشاورزی را که به خالی شدن سفره مردم منجر شد، می‌توان به عنوان موفقیت این وزارتخانه برشمرد؟
وزیر جهاد کشاورزی روز گذشته در یازدهمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با عنوان امنیت غذایی، کشاورزی بهره‌ور و تجارت تحریم ناپذیر با برشمردن اقدامات مثبت این وزارتخانه گفت: شرایط تولید در نیمه نخست سال زراعی (پاییز) بهبود پیدا کرده و ضایعات محصولات کشاورزی کاهش یافته است. در این مدت شاهد نبودیم که مانند گذشته محصولات در کنار جاده‌ها تلنبار شوند، فاسد شوند یا از بین بروند. حمایت‌های انجام‌شده از تولیدکنندگان مانع این اتفاقات شده است، اما همچنان معتقدیم که باید بیش از پیش از کشاورزان حمایت کنیم.
غلامرضا نوری‌قزلجه از برنامه‌های وزارتخانه متبوعش برای کاهش ضایعات کشاورزی سخنی به میان نیاورد، زیرا در این مدت جز کمبود، چیز دیگری نبود. قطعاً زمان شش ماهه برای دستاورد‌سازی کوتاه است و برای محک عملکرد وزیر و این وزارتخانه حداقل یک سال زمان نیاز است.
آقای وزیر برای کاهش فساد محصولات در کنار جاده‌ها چه کردید، جز بازکردن مرز‌های کشور و خروج محصولات کشاورزی؟ آیا صنایع تبدیلی را به خط کردید یا فاصله مزرعه تا سفره مردم را کاهش دادید؟
وی از بهبود تولید در نیمه نخست سال زراعی خبر داد، در حالی که براساس گزارش‌های رسیده، در پاییز امسال به دلیل قطعی مکرر برق چاه‌های کشاورزی و کمبود آب در مزارع، کاشت برخی از محصولات کشاورزی با کاهش مواجه شده و آمار و ارقام آن از سوی تشکل‌های کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی گزارش شده است.
وی در بخشی از سخنانش از بهبود تراز تجاری بخش کشاورزی خبر داد و گفت: در مقایسه با سال گذشته، حدود یک‌سوم تراز منفی کاهش و صادرات بخش کشاورزی ۳۵درصد افزایش داشته است.
با توجه به آمار ارائه شده از سوی نوری و وضعیت کمبود‌ها در بازار، چه بسا صادرات هم بیش از این میزان بوده باشد و آمار آن در ماه‌های نخست سال آینده علنی و رسانه‌ای شود.
گسترش تجارت با آفریقا
همچنین در این همایش وزیر جهاد از گسترش تجارت با آفریقا خبر داد؛ موضوعی که در دولت سیزدهم زیرساخت‌های آن فراهم و موافقتنامه‌هایش آماده و به اصطلاح ریل‌گذاری شده بود.
در این خصوص وزیر جهاد گفت: اقتصاد مقاومتی قطعاً اقتصاد بسته نیست بلکه نگاه به بیرون دارد، البته با الزامات و شرایط خاص خود، بنابراین برای اینکه کشاورزی را تحریم‌ناپذیر و سودآور کنیم در شش ماه گذشته رویکرد جدید با چند محور را تدوین و پیگیری می‌کنیم.
وی ادامه داد: نخستین مورد آن نگاه به آفریقا بود. در دولت چهاردهم اولین کمیسیون مشترک با کشور‌های آفریقا تشکیل شد. هماهنگی‌ها انجام و مسیر باز شده است تا تجارت گسترده بین ایران و آفریقا به ویژه با کشور‌های شرق آفریقا انجام شود.
وی افزود: دومین رویکرد جدید ما، استفاده از منابع دریای خزر با همسایگان کشور است که اقدامات لازم انجام شده و با اتمام برنامه‌ها و رسیدن به مرحله اجرا رسانه‌ای می‌شود. تنوع‌بخشی در بازار موضوع دیگری است. بازار صادراتی خوبی در شمال داریم و به دنبال تنوع مبدأ در کالا‌های اساسی هستیم.
کمبود آب و تهدید تولید محصولات کشاورزی
در همایشی که با نام اقتصاد مقاومتی برگزار شد، متأسفانه به موضوع مهم و پرچالش بخش کشاورزی که این روز‌ها باعث نگرانی دولت و مردم شده است (کمبود آب) هیچ اشاره‌ای نشد.
وزیر جهاد کشاورزی از اقدامات مهم این وزارتخانه در راستای اقتصاد مقاومتی و امنیت غذایی مردم سخن گفت، اما به تدابیر ویژه این وزارتخانه برای عبور از چالش بی‌آبی و خشکسالی در سال آینده اشاره‌ای نکرد.
